Kokos

Kelapa

Kokos of kopra is het gedroogde vruchtvlees van de kokosnoot. Kokosnoot is eigenlijk geen noot, maar een steenvrucht. De vrucht bestaat uit vier lagen: kokosvezel, de schil, vruchtvlees (kopra) en helemaal binnenin kokoswater. In het vruchtvlees zit 34% vet.

Bijna alles van de kokosboom kan worden gebruikt door mensen. Vooral de kokosnoten worden gebruikt voor consumptie. De mensen die zeggen dat kokos vol verzadigde vetten zitten, hebben volkomen gelijk. Maar als ze erbij zeggen dat het daarom ongezond is, moeten we ze verbeteren. De verzadigde vetten in kokos(olie) bestaan namelijk grotendeels uit middellange vetzuurketens. Dit heeft als gevolg dat de lever de kokos(olie) erg snel kan afbreken. Dit heeft vooral een positief effect op ons metabolisme, omdat dit hierdoor versneld wordt.

Het eten en/of drinken van kokos heeft nog meer voordelen. Zo zit het vlees van de kokosnoot bomvol vezels. Deze zijn erg belangrijk voor een gezond darmstelsel en werken als een soort 'smeermiddel' voor de darmen. Ook de spijsvertering heeft baat bij de vezels in kokos. In 100 gram kokosvlees zit 12 a 14 gram aan vezels. Aanbevolen wordt om dagelijks zo'n dertig gram aan vezels te eten, waarin kokos dus prima kan voorzien.

Kokos zit naast deze vezels ook bomvol vitamines en mineralen. Deze zijn essentieel voor het goed functioneren van ons lichaam. Er zit o.a. veel vitamine B11 in kokos. In kokos zitten veel anti-oxidanten, die ook erg gezond zijn voor ons lichaam. Anti-oxidanten beschermen ons lichaam tegen vrije radicalen, die o.a. ziektes als kanker kunnen veroorzaken. Daarnaast verhogen deze vrije radicalen de kans op hart- en vaatziektes. Het consumeren van kokos verkleint deze kans.

Het witte vruchtvlees van de kokosnoot moet worden geraspt. Daarna wordt het meestal gedroogd, zodat het beter houdbaar is en makkelijker vervoerd kan worden. Van het geraspte kokosvlees wordt kokosmelk of santen gemaakt. Ook kokosolie wordt uit dit witte vruchtvlees gewonnen.

Kokos wordt in de tropen in heel veel gerechten gebruikt. Meestal wordt het kokosvlees eerst geraspt en dan in de gerechten gebruikt. Uit het vruchtvlees wordt santen geperst, dat dan weer in vele gerechten wordt toegepast. Voeg het toe aan een curry, muffins, taarten, cake, salades of eet het gewoon zo.

De kokospalm is vermoedelijk afkomstig uit Azië, maar Zuid-Amerika wordt ook wel genoemd.

De kokosnoot groeit aan de kokospalm of Cocos nucifera. De palm groeit alleen in tropische en subtropische gebieden. De palmen groeien op zanderige grond in direct zonlicht. Ze hebben water nodig en kunnen goed zout verdragen.

De boom kan 30 meter hoog worden, maar er zijn ook dwergvarianten. Op plantages staan 100 tot 160 bomen per hectare. Ze kunnen 30 tot 125 kokosnoten per jaar produceren, die elk tot 1,5 kilo wegen. De boom kan 60 jaar vrucht dragen.

De kokospalm, ook wel klapperboom of klapper genaamd (Nederlandse verbastering van Maleis kelapa wat kokospalm betekent), behoort tot de Palmenfamilie. De kokospalm komt in het tropisch gebied voor, vooral op eilanden en langs kusten. De plant wordt geteeld voor haar vrucht, de kokosnoot. Na zes à zeven jaar komt de palm in productie, vormt vrijwel maandelijks een bloemtros, produceert 80–125 noten per jaar en houdt dit tot 60 jaar vol. De vruchten groeien uit aan de boom en na ongeveer een half jaar, als ze rijp zijn, vallen ze af.

De volledige vruchten drijven, door de middelste vezellaag, die veel lucht bevat. Op deze manier kan de kokospalm zich verspreiden langs de kusten van alle tropische gebieden. Door de mens is het gebied waar de kokospalm groeit nog verder uitgebreid.

De kokosnoot koop je bij de groenteboer of in de supermarkt.

Het openen van de noot hoeft geen groot probleem te zijn, als je de volgende aanwijzingen volgt:

Kokoswater uitgieten:

Iedere kokosnoot heeft drie deukjes, waarvan er eentje altijd duidelijk zachter is dan de rest. Neem een chinees eetstokje, schroevendraaier of iets anders dat lang en dun is en steek het zachtste deukje ermee in. Pak nu een glaasje en schud het kokoswater er in uit. Heerlijk en gezond om te drinken, zó puur of vermengd met vruchtensap!

Breek de kokosnoot open:

Neem een hamer, houd de kokosnoot in je hand en begin rustig en met zekere slag langs de ‘evenaar’ van de kokosnoot te slaan. Let op: het doel is hier niet om met drie meppen de kokosnoot aan diggelen te breken! Door rustig rondom te slaan, creeer je een zwakke zone in de wand. Na een aantal slagen breekt de kokosnoot langs die lijn open.

Kokosvlees uithalen:

Neem een halve kokosnoot en een scherp mesje. Kerf vanuit het midden onderin een lijn omhoog naar de rand van de schil. Zorg dat je mesje helemaal door het vruchtvlees gaat, dus de harde wand van de kokosnoot raakt. Herhaal tot je helemaal rondom vanuit het midden lijnen omhoog hebt getrokken. Steek nu het mesje tussen de bruine wand van de noot en het witte vruchtvlees. Wrik een beetje; het vruchtvlees zal helemaal loskomen van de wand langs de sneden die je hebt gemaakt. Je krijgt mooie witte stukken kokosvlees met een bruine dunne schil; die kun je gewoon eten, vol vezels! Wegsnijden kan natuurlijk ook.