Zonnebloemolie

Minyak bunga matahari

Zonnebloemolie wordt gewonnen uit de zaden van de zonnebloem. Deze plantaardige olie gebruikt men in de keuken om bijvoorbeeld salades en rauwkost aan te maken. De olie heeft een zachte smaak en is goudgeel van kleur. De koudgeperste zonnebloemolie bevat veel vitamines en mineralen en is daardoor een gezond voedingsmiddel. Voor koudgeperste olie wordt geen warmte toegevoegd, althans niet meer dan 30 graden. Is de temperatuur bij het persen hoger dan die 30 graden, dan gaan veel essentiële vitamines en mineralen verloren.

Zonnebloemolie bevat 63% onverzadigde vetzuren, de zogenaamde omega-6 vetzuren, die voor de brandstof voor je lichaam zorgen. Bovendien zouden deze vetzuren een positief effect op het cholesterolgehalte in je bloed hebben. Het goede HDL-cholesterol wordt verhoogd, terwijl het slechte LDL-cholesterol wordt verlaagd. Uit onderzoeken is echter gebleken, dat vooral omega-3 vetzuren die positieve uitwerking hebben. Omega 3 vetzuren zitten in groene bladgroenten en walnoten. Maar vooral in vette vis en lijnzaadolie.

Zonnebloemolie kan tot 180°C verwarmd worden en is daardoor geschikt voor bakken en braden. Pas er wel voor op, dat je de olie niet te heet laat worden, dat het gaat walmen. Voor frituren kan je beter geen zonnebloemolie gebruiken. Bij verhitting van Linolzuur (o.a. zonnebloemolie) en in het bijzonder het opnieuw verhitten (frituren) leidt tot hoge niveaus van de toxische stof hydroxy-trans-2-nonenal (HNE) in de voeding. Deze stof wordt gemakkelijk opgenomen door het lichaan en staat bekend om zijn schade aan eiwitten, DNA en andere biologische moleculen.

Zonnebloemolie wordt ook in de farmaceutische- en chemische industrie gebruikt. Het wordt in zalven en crèmes gebruikt. Het kan worden gebruikt in plaats van olijfolie of arachideolie. In de chemische industrie wordt het in verven en lakken gebruikt. Ook is het geschikt om als biobrandstof te dienen, net als koolzaadolie.

Om zonnebloemolie te winnen worden de pitten eerst gepeld en daarna vermalen. De beste olie krijg je als de pitten koud worden geperst. Alle gunstige stoffen blijven dan in de olie bewaard. Voor industrieel gebruik wordt de olie met behulp van hitte uit de pitten geperst. Door gebruik te maken van hoge temperaturen wordt meer olie gewonnen. Na de persing wordt de olie geraffineerd en ongewenste reststoffen worden weg gefilterd. Plantaardige olie moet je koel en donker bewaren. Zonnebloemolie is relatief stabiel en kan tot 12 maanden bewaard worden.

Koud geperste zonnebloemolie is goudgeel van kleur en heeft een nootachtige smaak. Door de olie te raffineren wordt de smaak neutraal en de olie wordt helder van kleur. Door het raffineren wordt de olie verhit en wordt de geur, smaak en houdbaarheid beïnvloed.

Zonnebloemolie werd waarschijnlijk al enkele duizenden jaren geleden gemaakt en gebruikt. De Spaanse veroveraars hebben de plant meegebracht naar Europa, waar de olie vooral in Italië, Duitsland en Frankrijk werd gebruikt. Tegenwoordig komt de meeste zonnebloemolie uit Rusland, de E.U, Argentinië en de Oekraïne. Zonnebloemolie staat na palm-, soja- en koolzaadolie op de vierde plaats in de rij van belangrijke plantaardige oliesoorten.

Zonnebloemolie koop je in de supermarkt.