Sinaasappelsap

Jus jeruk

Sinaasappelsap (of appelsiensap) is een vruchtensap verkregen door het binnenste van een sinaasappel uit te persen. Sinaasappelsap is in de winkel te koop met en zonder vruchtvlees. Vers sinaasappelsap heeft over het algemeen een fruitig-zure smaak. Soms kan het ook een erg zoete smaak hebben, als er suiker aan toegevoegd wordt en het is ook afhankelijk van hoe rijp de sinaasappel was toen hij geoogst werd. Het bevat veel Vitamine C (ascorbinezuur). De hoeveelheid vitamine C in sinaasappelsap varieert en hangt onder meer af van het sinaasappelras, de groeicondities, de bewerking en het transport.

De grootste exporteur van sinaasappelsap is Brazilië, gevolgd door de Verenigde Staten (voornamelijk Florida) en Spanje. Voor transport wordt meestal een deel van het water uit het sap verdampt zodat een concentraat ontstaat, op de plek van bestemming wordt het concentraat dan weer verdund tot de originele samenstelling.

Het Franse leenwoord jus d'orange of kortweg jus is een term die in Nederland veel wordt gebruikt, terwijl in Vlaanderen enkel sinaasappelsap, appelsiensap of het algemenere fruitsap worden gebruikt.

Sinaasappelsap kan gedronken worden met iedere maaltijd, maar het wordt vaak bij het ontbijt gedronken. Er zijn erg veel producenten van sinaasappelsap zoals Appelsientje, Minute Maid, Granini, Goldhorn en Tropicana. In de lente geoogste sinaasappels zijn het meest geschikt voor productie van sinaasappelsap, maar door de recente technologieën kunnen er het hele jaar deze soort sinaasappels geoogst worden.

Sinaasappelsap is een vruchtensap met veel vitamine C. Ongeveer 50% van het gewicht van een sinaasappel bestaat uit sap. Sinaasappelnectar of sinaasappeldrank moet minimaal 50% sap bevatten. Het sapgehalte moet op het etiket staan. De rest van het sap bestaat uit water of een ander extract. Dit staat op het etiket.

Sinaasappelsap met vruchtvlees bevat meer voedingsvezels. Vers geperst sap bevat tot ongeveer 50% meer vitamine C dan sap uit concentraat. Ook sinaasappelsap uit concentraat bevat veel vitamine C. Gemiddeld levert 1 glas sap uit concentraat tweederde van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine C.

In vruchtensappen zitten fruitsuikers. Als je veel vruchtensappen drinkt, krijg je veel calorieën binnen. De kans op overgewicht neemt dan toe. Het is daarom aan te raden niet te veel en te vaak sinaasappelsap te nemen.

Vruchtensappen kunnen 3 tot 4 dagen in de koelkast worden bewaard. Sinaasappelsap uit concentraat kan 3 maanden ongeopend buiten de koelkast worden bewaard. Flessen vers sap kunnen het beste in de koelkast bewaard worden, omdat anders het vitamine C-gehalte sneller terugloopt. Vitamine C wordt onder invloed van licht afgebroken.

Het meest verse sinaasappelsap pers je natuurlijk zelf. Neem daarvoor perssinaasappels. Samen met het sap pers je ook een gedeelte van het vruchtvlees mee. Dat levert een sap op met vezels, die weer gezond zijn voor de spijsvertering. Het spreekt voor zich, dat hele rijpe vruchten ook het zoetste sap opleveren. Drink het sap wel meteen na het persen op, want de vitamines verdwijnen onder invloed van zuurstof. Ook kan door het staan een licht bittere smaak ontstaan.

Het meeste sap wordt echter al in het land van de sinaasappeloogst geperst. Om het vervoer goedkoper te maken wordt het vocht grotendeels uit het sap gehaald. Ongeveer één zesde van het volume blijft zo over. In het importland wordt het concentraat dan weer met water verdund tot de gewenste dikte. Je begrijpt, dat in dit stadium er ook allerlei andere stoffen aan het concentraat kunnen worden toegevoegd. Zo ontstaan de sappen van verschillende niveaus en prijzen.

Vers geperste sinaasappelsap is minder gezond dan gedacht. Uit verschillende internationale studies blijkt dat het sap meer dan 5 theelepels fructose bevat, een suiker dat van nature in fruit voorkomt. Fructose smaakt zoeter dan glucose en wordt langzamer in het bloed opgenomen. Het wordt vaak in grote hoeveelheden aan onder andere frisdranken toegevoegd om het zoeter te maken. Steeds vaker ontdekken onderzoekers echter dat fructose minder onschuldig is dan het ‘natuurlijke’ goedje doet vermoeden. Het eten van voedingsmiddelen met grote hoeveelheden fructose verhoogt het cholesterol en de kans op buikvet.

Sinaasappelsap bevat naast veel vitamine C. ook het anti-oxidant hesperidine. Dit is een plantaardige stof, een flavonoïde die ook in o.a. wijn, groene thee en chocola zit. Deze anti-oxidant draagt bij aan het goed functioneren van uw bloedvaten-stelsel, waardoor de kans op hart- en vaatziekten vermindert.

Sinaasappelsap is ook erg gezond door de grote hoeveelheid vitamines die een glas bevat. Zo bevat een glas van 250 ml. gemiddeld al 100mg vitamine C. Dit is ruim 85% van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid.

Echt lekker vers geperst sap drink je dus kort na het persen. Handig, want dan zit er nog veel vitamine C in. Dat gehalte neemt namelijk af als je het bewaart. Ook zal verst geperst sinaasappelsap na lang staan een bittere smaak krijgen. Het fenomeen staat bekend als delayed bitterness. Sinaasappels en ander citrusfruit bevatten het stofje limonoaat A-ring lacton (LARL). Dat stofje is niet bitter zolang het fruit intact is. Maar pers je het dan wordt het omgezet en ontstaat de bittere smaak. Dat kun je al proeven, 1 uur na het persen. Des te rijper de sinaasappels zijn, des te minder LARL ze bevatten. En daardoor uiteindelijk minder van de bittere stof limoneen in het vers geperste sinaasappelsap.

Sinaasappelsap wordt vaak in gebak, cocktails, ijs of andere toetjes gebruikt.

Sinaasappelsap koop je in de supermarkt. Er zijn vele soorten verpakkingen, merken en prijzen.

Helaas zitten er ook nadelen aan het drinken van sinaasappelsap. Net als veel fruitsappen is het drinken van sinaasappelsap schadelijk voor uw gebit. De zuurheid van de drank tast het glazuur van uw tanden aanzienlijk aan. Het kan daarom verstandig zijn om door een rietje te drinken en na het drinken van een glas sinaasappelsap de mond met water te spoelen. Let ook op hoeveel suikers er aan het sinaasappelsap zijn toegevoegd. Ook de hoeveelheid fructose zorgt er voor, dat sinaasappelsap veel calorieën bevat.

Suikers in vruchtensappen zijn slecht voor de tanden. Je loopt het risico op tandcariës of gaatjes door plaquevorming als je vaker dan 7 keer per dag sinaasappelsap drinkt. Zuren in vruchtensappen zijn niet goed voor het tandglazuur. Als het gebit wordt beschadigd door tanderosie, is dit onherstelbaar.

Hoe vaker het tandglazuur met zuur in aanraking komt, hoe sneller het wordt aangetast. Vruchtensap kan daarom het beste achter elkaar worden opgedronken om het aantal zuuraanvallen op het gebit beperkt te houden.