Rozijn

Kismis

Het woord rozijn komt uit het Frans: 'raisin', waar het gewoon 'druif' betekent. Een 'rozijn' heet: 'raisin sec', 'droge druif'. Een rozijn is een gedroogde druif. Het drogen gebeurt om de druif langer te kunnen bewaren.

De druiventrossen worden van de struiken afgeknipt en op folie in de zon gelegd om te drogen. Het vochtgehalte daalt tot 15 à 18%, de druif krimpt en laat los van de steel. Door het lage vochtgehalte concentreert zich het suikergehalte tot 33%. Door het drogen houdt men van vijf kilo druiven één kilo rozijnen over. Tijdens het drogen worden de druiven donkerder van kleur. Door de druiven voor het drogen te drenken in potas, blijven ze licht van kleur. De potas veroorzaakt ook kleine barstjes in het vel, waardoor het droogproces wordt verkort.

Het drogen duurt nu geen twintig dagen maar zeven tot veertien dagen; dit hangt af van het weer. Vervolgens worden de rozijnen gewassen en ontdaan van steeltjes, steentjes, takjes, enz. Om ze daarna nog beter te kunnen bewaren worden de rozijnen nog gezwaveld, dat wil zeggen behandeld met zwaveldioxide. Het is dan ook aan te raden rozijnen voor consumptie te wassen om de ontstane sulfieten te verwijderen.

Sultana's zijn gedroogde sultanadruiven, de "Thompson Seedless". Het zijn bijzonder zoete, pitloze, witte druiven met een dunne schil. Ze worden verbouwd in Turkije, Verenigde Staten, Australië en Zuid Afrika. De Nederlandse bakkerij verwerkt hoofdzakelijk Turkse sultana's.

Krenten zijn de gedroogde druiven van de "Vitis vinifera apyrena". Dit zijn kleine, pitloze, donkere druiven. De naam komt van de Griekse stad Korinthe, waar deze druiven oorspronkelijk vandaan komen. Nu worden de krenten behalve uit Griekenland ook uit de Verenigde Staten, Australië en Zuid Afrika ingevoerd.

De kleur van de rozijnen heeft niets met de soort druiven te maken. Het verschil zit hem in de manier van behandelen. Blauwe rozijnen worden nog op de oude manier gedroogd in de zon, terwijl de gele rozijnen in heet water worden gelegd, gezwaveld en daarna met hete lucht gedroogd. Hierdoor behouden de gele rozijnen hun mooie kleur en vorm en zijn ze voller en zoeter van smaak.

- Sultanas
- Krenten
- Malagarozijnen

In het najaar zijn de druiven rijp en kunnen ze geplukt worden. De druiven gaan in een mand en worden eerst goed nat gemaakt. Het water zorgt er voor dat er scheurtjes in de druivenvelletjes komen. Dat zorgt er voor dat het drogen sneller verloopt. De druiven worden heel goed verspreid, zodat ze in de zon snel kunnen drogen. Door de warmte van de zon verdrogen de druiven; langzaam maar zeker verschrompelen en verkleuren ze.

Na ongeveer 7 dagen is elke druif een rozijn geworden. Dan moeten alle stokjes, steeltjes en steentjes er nog uit. Dat gebeurt op een schudzeef, die alle rommel eruit zeeft. De rozijnen worden dan gewassen tot ze helemaal schoon zijn. Na het wassen worden de rozijnen nog even gecontroleerd of er niet nog een steentje of takje tussen zit. De rozijnen worden daarna ingepakt en voor verzending klaar gemaakt.

Door het indrogen zijn de rozijnen zoet van smaak geworden. Dat maakt ze zeer geschikt om in allerlei bakwaren te worden gebruikt. Denk hierbij aan brood, oliebollen, appelgebak en koekjes. Rozijnen kunnen zo worden gegeten, maar worden ook in allerlei gerechten gebruikt. Een bekend recept met rozijnen is boerenjongens, gewelde rozijnen op brandewijn. Ook worden ze in muesli en studentenhaver gebruikt. Bekend zijn ook de chocoladerozijnen.

Rozijnen, of gedroogde druiven, zijn een gezond tussendoortje, op voorwaarde dat je ze met mate eet. Rozijnen bevatten immers niet alleen de goede eigenschappen van druiven, maar ook veel suikers en calorieën. Druiven stimuleren de spijsverteringssappen, de voedselopname en houdt ons interne milieu in evenwicht. Ze stimuleren ook de nierfunctie terwijl de vezels die in de schil en de pitten zitten, de darmtransit bevorderen.

Onder de gezonde eigenschappen van druiven wordt verstaan: druivensuiker (of onmiddellijk energie), organische zuren, veel B-vitamines en polyfenolen die goed zijn voor hart- en bloedvaten. De schil van de druiven bevat anti-oxidanten (de blauwe meer dan de groene), die het lichaam beschermen en de bloedsomloop bevorderen.

Toch blijven rozijnen een gezond tussendoortje, als je ze maar met mate eet. De vezels (5,4 gram per 100 gram) zorgen voor een verzadigd gevoel en een vlotte darmwerking. Nog een voordeel: rozijnen zijn tandvriendelijk, ondanks de suikers. Ze bevatten immers ook bacteriedodende bestanddelen die de vorming van tandplaque tegengaan.

Al ver vóór het begin van onze jaartelling droogden de mensen vruchten in de zon. Dit werd gedaan om de vruchten langer te kunnen bewaren.

Rozijnen zijn in de supermarkt en de notenspeciaalzaak te koop.

Rozijnen zijn voor de mens gezond, maar voor onze huisdieren kunnen ze dodelijk zijn. Zorg er voor, dat je hond geen rozijnen eet, want al bij 2,8 gram rozijnen per kilo lichaamsgewicht kan de hond al nierproblemen krijgen. Hij krijgt nierfalen en kan daaraan overlijden.