Paprikapoeder

Bubuk paprika

Paprikapoeder wordt gemaakt van gedroogde en gemalen paprika’s. Dit zijn niet de bekende blokvormige rode paprika’s, maar van een speciale puntige soort die 12-15 cm. lang wordt en die hun smaak alleen goed ontwikkelen in een vrij warm klimaat. Dit is vaak dezelfde soort als de Spaanse peper, maar deze is milder van smaak. Hoe lichter de paprika's van kleur zijn, hoe beter de kwaliteit van het poeder wordt.

Paprikapoeder wordt gebruikt als smaakmaker in zowel warme als koude gerechten en ook voor decoratieve doeleinden. Soorten gerechten waarin paprikapoeder verwerkt wordt zijn sauzen, salades, soepen, goulash, kip-, vlees- en visgerechten, in combinatie met bepaalde soorten groenten (zoals kool, bloemkool) en veel Mexicaanse gerechten.

Het poeder is ook een bestanddeel van bepaalde kruidenmengsels zoals chilipoeder, cajunkruiden en Mexicaanse kruiden. Voor decoratieve doeleinden wordt het poeder gebruikt op bijvoorbeeld gevulde eieren en slaatjes.

- Mild paprikapoeder met een zoetige smaak
- Pikant paprikapoeder met een pittige smaak van cayennepeper
- Gerookt paprikapoeder met een lichte rooksmaak

Door middel van een voedseldehydrator wordt het water en vocht uit de paprika's onttrokken. Paprika’s kunnen in plakjes worden neergelegd in het apparaat, maar dit duurt een tijd. De gemiddelde dehydrator doet ongeveer 8 tot 12 uur over het volledig laten uitdrogen van een paprika, de professionelere machines doen dit in een iets kortere tijd. Daarna worden de droge paprika's tot poeder vermalen.

In landen waar de zomers heet en droog zijn, zoals in Hongarije, worden de paprika's aan touwtjes geregen en te drogen opgehangen. De hele zomer lang zorgt de zon voor de verdamping van het vocht uit de paprika's. Als de lucht te vochtig is, zullen de paprika's gaan rotten en schimmelen en dan zijn de paprika's niet te gebruiken om tot poeder te worden vermalen.

Soms is de pikante variant een mengsel van hoofdzakelijk gewoon paprikapoeder en een klein beetje (1%) chilipoeder (gemalen hete chilipeper). Als het paprikapoeder te heet wordt, bijvoorbeeld door het meebakken in hete olie, dan verbranden de suikers in het poeder en wordt de smaak bitter. Daarom is het voor de smaak beter om het paprikapoeder op het laatst aan het gerecht toe te voegen.

Paprikapoeder gaat snel in smaak achteruit. In veel keukenkastjes staat een potje paprikapoeder waarvan de inhoud alleen nog maar decoratieve waarde heeft. De smaak is zo goed als verdwenen. Vers paprikapoeder heeft een mooie tomaatrode kleur. Omdat paprikapoeder vocht aantrekt en onder invloed van licht in kwaliteit afneemt, moet het poeder donker en droog bewaard worden. Bleek poeder (door licht) of donkerbruin poeder (door vocht) is van inferieure kwaliteit. Paprikapoeder is een prima smaakmaker in soepen, goulash, groenteschotels, kipgerechten, (stoof)vleesgerechten en visschotels.

Het bijzondere aan gerookt paprikapoeder is dat de pepers worden gedroogd door middel van een ambachtelijk rookproces boven eikenvuur dat zo'n twee weken duurt. Dit geeft de pepers hun karakteristieke rookaroma. Dagelijks worden de pepers met de hand gedraaid totdat de juiste droogheid is bereikt. Daarna worden ze in een langzaam proces stapje voor stapje vermalen tussen stenen totdat dit verfijnde paprikapoeder ontstaat. Onmisbaar in de Spaanse keuken (zeker in paella), maar ook daarbuiten zeer veelzijdig toepasbaar, zoals in vele barbecuegerechten, in marinades, sauzen en bij tapas.

De paprikaplant groeide oorspronkelijk in Midden-Amerika. De Spanjaarden brachten in de 15de eeuw wat zaad mee naar huis. Dat raakte ook in Arabische handen. Die gaven de paprika door aan de Turken en op die manier kwam de paprika terecht bij de Hongaren. Uiteindelijk maakten ook wij er ken­nis mee.

Paprikapoeder is in de supermarkt en in de oosterse toko te koop.

Bewaar paprikapoeder donker en droog, het heeft de neiging om vocht aan te trekken (strooi het poeder daarom ook niet rechtstreeks uit het potje in een dampende pan).