Peer

Buah pir

Pyrus

Rozenfamilie / Pyrus

Je kunt peren in twee categorieën verdelen: handperen en stoofperen. Handperen kun je zoals de naam al doet vermoeden zo uit de hand eten, ze hebben meestal een zachte schil en zacht sappig vruchtvlees. Een stoofpeer kun je alleen eten nadat hij langdurig is gekookt, ze zijn vrij droog en hard. Handperen rijpen op kamertemperatuur na en worden dan steeds zachter en malser. Stoofperen kun je niet rauw eten. Ze worden meestal gestoofd of verwerkt in compotes, gebak of trifles. De meeste peren komen uit eigen land en zijn van topkwaliteit.

Perenbomen dragen alleen in de zomermaanden blad. De bomen, soms struiken, worden laagstambomen genoemd, omdat de boom een maximale hoogte bereikt van 2,5 tot 3 meter. Door deze hoogte is het oogsten van de peren minder arbeidsintensief dan bij hoogstambomen. Door de bomen goed te snoeien blijft de boom van dit formaat. Laagstambomen dragen al na enkele jaren vruchten.

Afhankelijk van het ras bloeien perenbomen van half april tot begin mei. Omdat perenbomen vrij vroeg in het jaar bloeien, kunnen de vruchten last krijgen van nachtvorstschade. De bloemen van de boom bevriezen dan en kunnen dus niet uitgroeien tot peren. Nadat de bloesem is bestoven, ontwikkelt zich de vrucht. Als een peer begint te groeien, groeit die meestal met de bolle kant omhoog. Door het toenemende gewicht, kantelt de vrucht op een gegeven moment en hangt hij dus met de bolle kant naar beneden.

Het verspreidingsgebied van de peer is hoofdzakelijk het noordelijk halfrond. Ze groeien in heel Europa, behalve noord Europa, Noord Afrika, West Azië naar China en Japan. In Azië komen 14 perensoorten voor, waarvan alleen al in China 8 soorten. Peren hebben een koel klimaat nodig om vruchten te vormen, maar Noord Europa is voor de peer te koud. Door de vroege bloei zullen daar de bloesems bevriezen.

- Chinapeer (Pyrus bretschneideri)
- Nashi-peer (Pyrus pyrifolia)
- Wilde peer (Pyrus pyraster)
- Stoofperen
- Beurré d’anjou
- Conference
- Doyenne du comice
- Thriomphe de vienne

Peren worden geplukt als deze bijna rijp zijn, daarna worden ze vervoerd. Er kan dus enige tijd verlopen tussen het tijdstip van de oogst en het moment dat de peer verkrijgbaar is. De vruchten worden tijdens het transport en opslag altijd gekoeld tot onder de 5 graden. Peren die op kamertemperatuur zijn gekomen kunnen niet worden terug gekoeld, omdat de kwaliteit zal dan merkbaar en snel achteruit zal gaan.

Handperen zijn over het algemeen zoet en sappig, de schil is zacht en kan goed meegegeten worden. Om geschilde peren mooi blank te houden worden ze met citroensap besprenkeld. Je kunt de peer als handfruit eten, of in een fruitsalade, desserts of gebak verwerken. In gerechten worden peren vaak gecombineerd met vis, vlees of konijn. Bovendien kunnen peren gedroogd worden, of er wordt sap van geperst. Ook worden peren gebruikt voor het maken van likeuren.

Stoofperen kunnen niet als handfruit worden gegeten. Daarvoor zijn ze te hard en te taai. Stoofperen moeten lang en langzaam worden gaar gestoofd. Meestal worden ze in een oplossing van suiker, rode wijn en kaneel gestoofd, om daarna als groentegerecht te worden geserveerd bij rundvlees of wild met aardappelpuree. Stoofperen smaken ook heerlijk als toetje met bijvoorbeeld vanillevla.

Er is discussie over waar de eerste peren precies vandaan kwamen, maar over het algemeen gaat men ervan uit dat de eerste wilde peren uit Centraal Azië afkomstig waren. In de tijd van de Romeinen groeiden de peren al in Europa en werden ook toen al geconsumeerd. Door de kruistochten tussen 1095 en 1271 kwamen verschillende perensoorten in Europa terecht. Daarnaast zorgden de kloosterordes na 1200 voor een belangrijk deel van de perenteelt.

De perenboom groeit het best op een goede, vochthoudende, zware kleigrond, mits ze maar voldoende diep kan wortelen. Op een lichte zandgrond laat de groei vaak te wensen over en hebben de bomen al snel last van droogte. Om dit te voorkomen moet er op zandgrond in droge perioden geregeld een flinke hoeveelheid water gegeven worden. Ze groeien graag op een beschutte, zonnige plaats.

Peren bloeien in de regel een tot twee weken eerder dan appels. De kans op schade door nachtvorst is dan ook aanmerkelijk groter dan bij appels. Bovendien hebben veel perenrassen last van beurtjaren, jaren waarin ze heel weinig vruchten dragen. Door een goede verzorging van de bomen kunnen deze problemen grotendeels worden voorkomen.

Het vermeerderen van perenbomen gebeurt door enten. Een ent van het gewenste peren ras wordt op een langzaam groeiende onderstam geënt. Een perenboom groeit erg sterk, met zeer steile takken. Daardoor moeten de bomen door snoei in model gehouden worden. De onderlinge afstand bedraagt ongeveer 2 m voor de meest verkochte laagstambomen. Jonge perenbomen hebben behoefte aan een steuntje en daarom worden ze door palen van ongeveer 2,50 m lengte ondersteund.

Als je in je eigen tuin peren wilt kweken, koop dan een zelf bestuivend peren ras, zoals de Doyenne du Comice, of de Conference. Voor kruisbestuiving heb je twee bomen, elk van een ander ras, nodig.

Peren zijn te koop in de supermarkt en bij de groenteboer.