Bruine Suiker

Gula merah

Basterdsuiker, ook wel bastaardsuiker of bruine suiker genoemd, wordt gemaakt door aan fijngemalen, witte, geraffineerde suiker een oplossing van invertsuiker (glucose en fructose) toe te voegen. Daarbij kan ook melasse en karamel worden toegevoegd. De karamel geeft de basterdsuiker ook wat meer smaak en een bruine kleur.

Hoe donkerder de kleur, des te hoger het vochtgehalte door de toegevoegde melasse. De gewone bruine suiker bevat tot 10% melasse. Door het hogere vochtgehalte klontert dit type suiker vrij snel. Door bruine in plaats van witte suiker te gebruiken in bijvoorbeeld gebak, droogt dit minder snel uit en krijgt het gebak een bruinere kleur en een lichte karamelsmaak.

Basterdsuiker lost veel sneller op dan kristalsuiker. Men kan witte basterdsuiker gebruiken in plaats van kristalsuiker.

- Witte basterdsuiker
- Gele (lichtbruine) basterdsuiker
- Bruine basterdsuiker

De melasse wordt van de suikerbiet gemaakt. Om bruine suiker te maken kan men zowel rietsuiker als bietsuiker nemen. Kleurverschillen die tijdens het raffineren kunnen ontstaan, hebben geen invloed op de smaak. Door toevoeging van melasse zal men dat kleurverschil niet meer zien.

De kleur van de bruine suiker hangt af van de hoeveelheid melasse. Hoe meer melasse hoe donkerder de suiker en hoe duidelijker de karamelsmaak. Ongeveer 10% van de bruine suiker is melasse. Om hard geworden bruine suiker weer zacht te krijgen moet men de suiker iets opwarmen, waardoor de karamel smelt.

Bruine suiker heeft een duidelijke karamelsmaak. Hoe donkerder de suiker hoe sterker de karamelsmaak en natuurlijk is ook bruine suiker zoet.

Meer dan 8.000 jaar voor Christus kende men reeds een “suikerstengel”: suikerriet. Het werd voor het eerst gevonden in Nieuw-Guinea. Aanvankelijk werd er op de stengels, die in hun streken als onkruid groeiden, enkel gekauwd. Al snel breidde het suikerriet, door middel van verbouwing, zich westwaarts uit via Indonesië en de Filippijnen naar India en China.

Volgens diverse bronnen zouden de Aziatische volkeren reeds zeer vroeg over een methode beschikt hebben om suiker te winnen uit riet. De Hindoes persten als eerste de rietstengels en lieten het verkregen sap verdampen. Zo ontstond een bruine kleverige brij waarin kristallen ontstonden als men het liet afkoelen. Deze gekristalliseerde massa noemden ze “Sarkara”. Dit woord in het Sanskriet is het stamwoord van suiker in bijna alle talen ter wereld.

De Perzen zorgden voor de verspreiding van de suikerrietteelt aan de oostkust van de Middellandse Zee. Als het Romeinse Rijk zich later uitbreidt naar het oosten ontstaat een levendige handel in suiker. De Perzen zagen kans om rietsuikersap te zuiveren met melk. De suiker die zij maakten, heeft veel weg van de ruwe rietsuiker die nu nog wordt gemaakt.

In de 7e eeuw vielen de Arabieren Perzië binnen en leerden zo het suikerriet kennen. Ze introduceerden het in de landen die zij veroverden: van Egypte, Cyprus en Rhodos tot in Zuid Spanje. Ze vervolmaakten de zuiveringsmethoden van stroop en noemden dit “Khurat al Milh”. Deze term bereikte ons onder de naam “karamel”.

In 1805 werd de eerste bietsuikerfabriek gebouwd in Duitsland, maar voor de fabriek op volle sterkte draaide, brak de oorlog met Frankrijk (Napoleon) uit. Dat de theorie van Franz Carl Achard werkte, bewees men in de fabriek die in Silezië gebouwd werd. Hier slaagde men erin uit 2570 kilo bieten 68 kilo ruwsuiker te maken. Hieruit kon vervolgens witte suiker gemaakt worden.

Suiker wordt gewonnen uit suikerriet en suikerbieten. De suikerbieten worden in de gematigde zones van de aarde verbouwd door de boeren. Zij zaaien de bieten in het voorjaar en in het najaar als de bieten volgroeid zijn worden ze geoogst en naar de suikerfabrieken gebracht.

Het suikerriet groeit in de subtropische en tropische gebieden op aarde. Vroeger werd het vooral op de Caraïbische eilanden verbouwd. Nu zijn Brazilië, India en China de belangrijkste producenten van suikerriet.

Bruine suiker of basterdsuiker is in elke supermarkt te koop.